Tot en met 30 september as ligt het ontwerp voor de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) ter inzage. Hier kan iedereen feedback geven op het concept dat er ligt. De Nationale Omgevingsvisie geeft een lange termijn visie voor de ruimtelijke inrichting van Nederland, waardoor er over verschillende kabinetten heen kan worden gewerkt aan de toekomst. Wij denken dat dit een document een hoopvol perspectief geeft op de toekomst, waar beter wordt samengewerkt tussen overheid, bedrijfsleven en de burger. Toch blijven echt keuzes soms nog uit. Wat gaat de NOVI betekenen voor de opgaven die er liggen?
Wat is de NOVI?
De NOVI is een visiedocument wat een instrument zal zijn binnen de Nationale Omgevingswet die – naar alle waarschijnlijkheid – in 2021 zal ingaan. De NOVI geeft richtlijnen voor de ruimtelijke inrichting van Nederland door een visie te beschrijven voor Nederland in 2050. Het zou moeten helpen in het maken van keuzes, en vooral in het combineren van functies in voor gebieden die vormgegeven moeten worden. De Rijksoverheid en regionale en lokale overheden zullen ook beter moeten samenwerken om deze keuzes te maken.
Een hoopvol toekomstbeeld
Hoe ziet deze toekomst er dan uit? In de ontwerp NOVI zijn vier prioriteiten gesteld: (1) Ruimte voor klimaatadaptatie en energietransitie, (2) Duurzaam economisch groeipotentieel, (3) Sterke en gezonde steden, (4) Toekomstbestendige ontwikkeling van het landelijk gebied. Dit zijn natuurlijk erg belangrijke prioriteiten om Nederland toekomstbestendig in te richten. Beleidskeuzes die hierin worden gemaakt moeten prioriteit stellen aan multi-functionaliteit i.p.v. enkelvoudige functies. Daarnaast is het belangrijk om de kenmerken en identiteit van het gebied mee te nemen in keuzes. Wat ligt er in gebied al aan natuurlijk of archeologisch erfgoed en hoe kunnen we dit goed inbedden in de keuzes die worden gemaakt. Tot slot, moeten de keuzes die nu worden gemaakt niet ten koste gaan van toekomstige generaties; en moeten de keuzes dus ook bijdragen aan de visie die er ligt.
Weinig echte keuzes
Ondanks dat er duidelijk gekozen wordt voor een meer duurzame toekomst, blijven echte keuzes in de NOVI nog uit. Nederland moet én duurzaam én de grootste doorvoerhaven blijven van Europa. Nederland moet én duurzaam én de luchtvaart moet competitief blijven. Dit zijn functies die waarschijnlijk lastig te combineren zijn, tenzij deze functies er radicaal anders uit gaan zien. Er wordt nog veel ruimte gegeven aan provinciale en lokale overheden om invulling te geven aan deze opgaven. Maar hiermee wordt ook veel verantwoordelijkheid bij hun neergelegd om zelf de handschoen op te pakken.
Wat betekent dit voor bedrijven en (overheids)organisaties?
Toch geeft de NOVI wel een duidelijk beeld dat er een transitie plaats moet vinden van een lineaire economie naar een circulaire; en van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare. Dit biedt veel ruimte voor innovaties, en vooral voor bedrijven ligt hier een mooie uitdaging om deze maatschappelijke uitdagingen op te pakken en hier nieuwe competitieve business modellen uit te halen. Een win-win situatie denken wij!
Dit betekent voor overheden dat er goed moet worden samengewerkt met zowel de markt als met burgers. Dit vraagt een andere, nieuwe manier van werken. Een manier van werken waar veel vaker en sneller input gevraagd moet worden van verschillende partijen.
Er wordt volop geëxperimenteerd bij regionale en lokale overheden
Gelukkig wordt er in het kader van de omgevingswet die eraan komt, bij gemeenten en provincies al veel geëxperimenteerd en gewerkt ‘op de nieuwe manier’. Zo hebben wij ook voor de Gemeente Rotterdam gekeken hoe we bewoners kunnen betrekken bij groot onderhoud projecten. En afgelopen week was Eva in ‘haar provincie’ aanwezig bij een participatie avond voor jongeren in de provincie Utrecht. Hier werd om input gevraagd van jongeren tussen de 18 en 27 jaar voor de provinciale omgevingsvisie. Al met al brengt de NOVI nu dus al veel teweeg, en wordt er volop ontwikkeld. Hier worden wij natuurlijk heel blij van!
Wat vinden jullie van de NOVI? En waar zien jullie kansen? Of wil je weten hoe wij jouw organisatie toekomst-proof kunnen maken? Laat het ons weten!